Historia biznesu franczyzą się toczy

Historia franczyzy jest długa i bogata jak świat. Do tej historii istotny wkład włożyła też francuska Grupa Muszkieterów, tworząc oryginalny system współpracy niezależnych handlowców.

Korzenie słowa „franchise” sięgają początków drugiego tysiąclecia. Tam zaczyna się rozwój tej formy biznesowej relacji. W średniowieczu to królowie albo zwierzchnicy Kościoła udzielali płatnych licencji na prowadzenie pewnych typów działalności (np. użytkowania lasów za opłatą). W XIX wieku licencjodawcami byli przedstawiciele cechów rzemieślniczych w brytyjskim City, którzy – po przeprowadzeniu szkoleń – udzielali rzemieślnikom pozwolenia na prowadzenie działalności.

Stany Zjednoczone uznaje są za kolebkę nowoczesnego franchisingu. Prekursorem nie jest jednak wcale McDonald`s, on sam skorzystał w latach 60. z już istniejącego rozwiązania biznesowego. Franczyza ma dwóch innych amerykańskich ojców: Izaaka Singera i Johna S. Pembertona. Pierwszy z nich był producentem maszyn do szycia. W połowie XIX wieku stworzył sieć dystrybutorów, którzy za opłatą mogli sprzedawać jego produkty na określonym terenie. Pod koniec tego samego stulecia John S. Pemberton, wynalazca najsłynniejszego napoju świata – coca-coli – zdecydował się na udostępnienie swojego know-how rozlewniom, których pracownicy dzięki temu mogli produkować i sprzedawać dokładnie taką coca-colę, jaką wymyślił Pemberton.

Po drugiej wojnie światowej instytucja franczyzy przeszła okres prawdziwego rozwoju, a wręcz rozkwitu, odnosząc liczne sukcesy w wielu gałęziach gospodarki, w tym w szczególności w handlu i gastronomii.

Ci niezależni przedsiębiorcy nie dążyli do budowania korporacji. Zdecydowali, że zrezygnują dobrowolnie z części swej niezależności, aby stworzyć między sobą relacje bazujące na współzależności. Zasadą obowiązującą do dziś stał się udział handlowców-franczyzobiorców w zarządzaniu całą siecią. Ten oryginalny pomysł miał służyć rozwojowi biznesu oraz coraz lepszej obsłudze klienta. Do dziś te zasady nie tylko przetrwały, ale są nadal aktualne. Wartości takie jak: korzystne dla klienta ceny, reagowanie na jego potrzeby, własna inicjatywa franczyzobiorców w ramach sieci oraz wspólnota Grupy – będąca spoiwem Muszkieterów – są wciąż fundamentem budowania przewagi konkurencyjnej.

Franczyza to jeden z najlepszych na świecie pomysłów na własny bezpieczny biznes – w końcu kopiujemy sprawdzony biznes franczyzodawcy. Na polskim rynku działa ponad 1000 systemów franczyzowych. Franczyza jest dziś fundamentem rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości. P

ierwsze sieci franczyzowe w latach 90. zaczęli tworzyć zagraniczni operatorzy: Yves Rocher, McDonald`s. Najpierw uruchamiali własne placówki pilotażowe, ryzyko inwestycyjne bowiem nadal było w Polsce wysokie (z powodu ciągle zmieniających się przepisów podatkowych, dużego udziału państwa w gospodarce i biurokracji). Dopiero po uzyskaniu satysfakcjonujących wyników finansowych własnych placówek startowali z franczyzą. Do franczyzy szybko także przekonali się polscy przedsiębiorcy – właściciele znanych na rynku marek, np. cukierni A. Blike. Mieli do nadrobienia wiele lat, a franczyza dawała szansę na szybką ekspansję.

Grupa Muszkieterów pojawiła się w Polsce w 1997 roku. W Polsce funkcjonują dwie marki: spożywcze supermarkety Intermarché (łączone ze stacjami paliw) i supermarkety Bricomarché działające na rynku dom i ogród. Grupa liczy niespełna 500 franczyzobiorców i prawie 400 sklepów (stan na wrzesień 2022), co pokazuje skalę wykonanej w Polsce pracy i pozwala się cieszyć z sukcesu. Grupa niejednokrotnie była nagradzana laurami przez klientów i organizacje biznesowe.

Intermarché i Bricomarché należą od Polskiej Organizacji Franczyzodawców, dbającej o jakość i transparentność polskiego rynku franczyzy. Grupa Muszkieterów nie pozostaje obojętna na potrzeby rynku. Jest współtwórcą i sygnatariuszem Kodeksu dobrych praktyk we franczyzie, którego powszechność stosowania może stać się fundamentem bezpieczeństwa franczyzobiorców na polskim rynku. Kodeks podpisany przez kilkadziesiąt firm, w tym Grupę, tworzy dziś ważny element samoregulacji rynku.

Materiał przygotowany przez ekspertów portalu Franchising.pl